REHBERLİK

 

Rehberlik ; bireyin kendini anlaması, çevredeki olanakları tanıması, doğru kararlar vererek özünü (kendini) gerçekleştirebilmesi için yapılan sistemli ve profesyonel bir yardım sürecidir.

Bu tanımdan öğüt verme, kişi adına karar verme, onun sorununu çözme anlamı çıkarılmamalıdır.

 

Çağdaş Eğitimin Boyutları

 

1-      Öğretim : Okullarda öğretmen ile öğrenci arasında oluşan bilgi, beceri ve kültür aktarımı.

2-      Yönetim : Öğretme faaliyetlerinin daha verimli gerçekleşmesi için yürütülen :

a.      Sosyal ve eğitsel etkinlikler

b.      Sosyal yardımlar ( burs, kredi, yurt, yemek )

c.       Özel eğitim ve özel yetiştirmeler

d.      Sağlık hizmetleri

e.       Rehberlik ve psikolojik danışmanlık

 

Öğrenci kişilik hizmetlerinin amacı : öğrencinin eğitim imkânlarından yararlanmasını engelleyen eksiklik ve olumsuzlukları ortadan kaldırmaktır.

 

Rehberlik ve psikolojik danışma ; Öğrencilerin kimlik kazanma, kendini tanıma, sağlıklı sosyal ilişkiler kurma, kişiyi aile ve mesleğe hazırlama gibi zorluklarla baş edebilmeleri için yardım sunar.

Rehberlik, psikolojik danışmayı da içine alan geniş bir kavramdır.

Rehberliğin merkezinde psikolojik danışma vardır.

Rehberlikle kıyaslandığında, psikolojik danışma çok daha sistemli ve teknik bilgilendirme becerisi gerektirir.

Öğrencinin bireysel ve sosyal ihtiyaçlarının karşılanması, ilgi ve yetenekleri doğrultusunda gelişimi, öncelikle öğretmenlerin görevi sonra rehberlik öğretmenlerinin görevidir.

Öğrencilerin yaşadığı probleme karşı bir öğretmenin ya da psikolojik danışmanın yapacağı ilk iş problemi tanımak ve nedenlerini bulmaktır.

 

  

 

Rehberlik ve Psikolojik Danışmanın İşlevleri

1-      Bireyin kendini tanımasına yardım etmek ( Özgeçmiş, biyografi, otobiyografi, gözlem, anket, test )

2-      Bilgilendirme ( Verimli ders çalışma, okul ve meslek seçme )

 

Rehberliğin Türleri

1-      Birey Sayısına Göre Rehberlik

a.      Bireysel Rehberlik

b.                                                            Grup Rehberliği (Sınıf öğretmeni planlar, uygular, değerlendirir, geliştirir. Sınıf öğretmeninin çözemediği sorunları rehber öğretmen çözer.)

2-      Öğretim Kademelerine Göre Rehberlik

a.      Okul öncesi Rehberlik

b.      İlköğretimde Rehberlik ( meslekler tanıtılır )

c.       Orta öğretimde Rehberlik

d.      Yüksek öğretimde Rehberlik

3-      Verilen Hizmetin İşlevine Göre Rehberlik

a.      Uyum sağlayıcı Rehberlik (Karşılaşılan uyum sorunlarını çözmesi için yardım yapılır.)

b.      Yöneltici Rehberlik ( Okul veya mesleğe yöneltmek )

c.       Ayarlayıcı Rehberlik ( İlgi ve yeteneklere göre eğitim programları oluşturma )

d.      Önleyici Rehberlik (Disiplinsizlik ve uyumsuzluk problemlerini önceden fark edip tedbir alma)

e.       Geliştirici Rehberlik ( Benlik gelişimi ve kişilik oluşumu için yardım etme )

 

4-      Hizmetin Yoğunlaştığı Problem Alanına Göre Rehberlik

a.                                                                  Eğitsel Rehberlik ( Bir eğitim programına kaydolması, başarı ile ilerlemesi ve problem çözebilmesi için yapılan rehberlik – oryantasyon - )

b.                                                                  Mesleki Rehberlik (Meslekler hakkında bilgilendirme)

c.                                                                   Kişisel Rehberlik

5-      Hizmet Alanına Göre Rehberlik

a.      Eğitim alanında Rehberlik

b.      Sağlık alanında Rehberlik

c.       Sosyal yardım alanında Rehberlik

d.      Endüstri alanında Rehberlik

 

Meslek Seçimi İle İlgili Kuramlar

1-      Parsons Modeli :

-          Birey incelenir ve özellikleri belirlenir.

-          Meslek incelenir ve özellikleri belirlenir.

-          Birey ile meslek özellikleri eşleştirilir.

2-      Ginzberg’in Gelişim Kuramı

-          Fantezi (Hayal ) Dönemi : ( 7-12 )

-          Deneme (Geçici seçme) Dönemi : ( 12-17 )

-          Gerçekçi Dönem : ( 17 – 22 )

3-      Super’ın Kuramı ( Benlik kavramının mesleğe yansıdığını savunur.)

4-      Holland’a göre Mesleki Gelişim

Meslek seçimi bireyin kişiliği ile çevresinin uyumu sonucu oluşur.

6 kişilik ve 6 tür mesleki çevre vardır.

1- Gerçekçi     2- Araştırıcı     3- Sosyal         4- Girişimci     5- Geleneksel  6- Sanatçı

 

Rogers, kendini gerçekleştirme güdüsünden bahsederek; “toplumsal evrimin son aşamasıdır ve psikolojik danışmanın son amacıdır ve tam verimliliktir” demiştir.

 

Rehberlik Servisince Yürütülen Başlıca Hizmetler

1-      Bireyi tanıma hizmetleri

2-      Bilgi toplama ve sunma hizmetleri

3-      Müşavirlik hizmetleri

4-      Yerleştirme (yöneltme) hizmetleri

5-      Oryantasyon hizmetleri

6-      İzleme hizmetleri

7-      Psikolojik danışma hizmetleri

8-      Değerlendirme, araştırma ve tamamlama hizmetleri

 

1-      Bireyi Tanıma Hizmetleri: Bireyin yetenek, ilgi, kişilik, benlik algısı, fiziksel-biyolojik özellikleri, sosyal, kültürel ve ekonomik koşulları hakkında bilgi edinme.

Bireyi Tanıma Teknikleri:

            A) Test Teknikleri

a.      Kişilik Testleri : Genel ve özel yetenekler, fiziksel özellikler, ilgi ve tutumunu belirlemek için.

b.      Başarı Testleri : Öğrenme düzeyini ölçmek için.

c.       İlgi Envanteri : Nesnelere, iş ya da aktivitelere ilgisini araştırmak için.

d.      Tutum Testleri : Düşünce ve davranış eğilimlerini öğrenmek için.

e.       Öğrenci Tanıma Fişi (Soru listesi) : Genel bilgi edinmek için.

B) Test Dışı Teknikler

a.   Olay Kaydı (Vaka kaydı – Anekdot ) : Gözlemci gözlem sonuçlarını objektif olarak bir forma kaydeder.

b.   Gözlem : Bireyin belli bir zaman sürecinde davranışlarının sistemli bir şekilde incelemesi ve sonuçların kaydedilmesi.

c.   Değerlendirme Ölçeği : Bireyde gözlenen özelliklerin ne derece olduğunu gösteren ve verileri sayısal olarak ifade eden bir teknik.

d.   Gözlem Listeleri : Gözlenecek davranışların “evet-hayır” şeklinde cevaplanarak kaydedilmesi.

e.   Anket

f.   Görüşme (Mülakat)

g.   Otobiyografi: Bireyin kendisi ile ilgili bilgileri yazılı olarak ifade etmesi.

h.   Sosyometri: Moreno tarafından ortaya konmuş, grup içi etkileşimin değerlendirilmesi.

 i.   Kimdir Bu Tekniği: Bazı özellikler verilerek bu özelliklerin sınıftaki kime ait olduğunu bulma.

 j.   Sosyodrama: Sosyal sorunları bir grubun canlandırması.

k.   Psiko drama: Bireyin iç dünyasındaki kaygı, korku, sevinç vb. duygularını oyun ile ortaya koymasıdır. (Bireysel farkındalık artar.)

 l.   Bibliyoterapi: Sorunlarını fark edip, çözmeleri için onları cesaretlendirecek onlara kitap verme.

       

2-      Bilgi Toplama Ve Sunma Hizmeti

Bireyin ya da grubun ihtiyacı olan bilginin sağlanması.

 

3-      Müşavirlik Hizmeti

Konferans, seminer ya da basılı materyaller kullanarak, öğretmen ile öğrenci, okul idaresi ile öğretmen, öğrenci ile ailesi arasında ya da bunlardan herhangi biriyle diğerleri arasındaki uyumsuzlukları dile getirme ve bilgilendirme hizmetidir.

 

4-      Yerleştirme (Yöneltme) Hizmeti

Bireyin ilgi,yetenek, ihtiyaçlarını dikkate alarak bir eğitim programına, sosyal gruba ya da işe yerleşmesi için bilgilendirme.

 

5-      Oryantasyon Hizmeti

a.      Uyum sağlayıcı          b. Koruyucu   c. Önleyici

 

6-      İzleme Hizmeti

Rehberliğin süreklilik ilkesine dayanarak herhangi bir eğitim programına ya da işe yerleşmiş bireyin durumunu izler.

 

7-      Değerlendirme – Araştırma ve Tamamlama Hizmeti

Rehberlik çalışmalarının belli bir plan ve program dâhilinde yürütülmesi, aksayan yönlerinin düzeltilmesi ve yeni gelişmelerden yararlanılması için hizmet verir.

 

8-      Psikolojik Danışma Hizmeti

En çok uzmanlık gerektiren hizmet alanıdır. Lisans düzeyinde bir uzman tarafından yürütülür. Uyum sorunu olan, kendini başarısız, kimsesiz, yalnız ve değersiz hisseden, karar vermede zorlanan kimseler yararlanır.

Sorunlu ya da sorunsuz her talep eden bu servisten yararlanabilir.

Not : Öğrenciyi tanımak, ilgi, ihtiyaç ve yetenekleri doğrultusunda yetiştirmek, alan seçimine yardımcı olmak, etkili ders çalışma tekniklerini kazandırmak türündeki hizmetleri öncelikle öğretmenler yerine getirir. Bunlar için öğrencinin psikolojik yardım talebinde bulunması beklenmez.

 

Başlıca Psikolojik Danışma Kuramları

1-      Psikanaliz Yaklaşım (Freud)

-    İnsan davranışları, biyolojik ihtiyaçlar ve cinsel güdüler etkisindedir.

-    Davranışlar bilinçaltı süreçlerle bağlantılıdır.

-    Kişilik id, ego, süperego’dan oluşur.

-    Sorunların kaynağı 0-6 yaş çocukluk döneminde aranmalıdır.

-    Tedavi yöntemi rüya analizi ve serbest çağrışımdır.

2-      Davranışçı Yaklaşım

-    Kişilik doğumdan sonraki olumlu-olumsuz öğrenmelerle olur.

-    Tedavi yöntemi sistematik duyarsızlaştırma, yeniden bilinçlendirme, atılganlık eğitimi ve model almadır.

3-      Hümanist (İnsancıl) Yaklaşım

-    Birey güçlü bir benlik algısına sahipse kendini gerçekleştirir. (Benlik kavramı etkilidir.)

-    Tedavi de bireye saygı duyma ve onu kabul etme anlayışını sürdüren danışma yolları kullanılır.

4-      Bilişsel Yaklaşım

-    Duyguları akıl ve davranış yönetir.

-    Bireyin akılcı tutarlı ve gerçekçi düşünerek olaylara yaklaşımını sağlayan bir tekniktir.

-    Tedavi için bireyin yanlış, yıkıcı ve mantıksız düşüncelerini değiştirmek ve kendisi hakkındaki başarısız kimlikten kurtulmasını sağlamak esastır.

5-      Fenomonolojik Yaklaşım

-    Bireyin dışardan gözlenen özelliklerinin yanı sıra iç dünyasının da gözlenesi gerektiğini savunur.

-    Tedavi için bireylere değer verme, onları olduğu gibi kabul etme esastır.

6-      Akılcı – Duygusal Yaklaşım

-    Bilişlerin, duygu ve davranışların birbirine etki ettikleri ve karşılıklı neden sonuç ilişkisine sahip  oldukları varsayımına dayanmaktadır.

-    Tedavi için danışman ev ödevleri veren, doğru düşünme için stratejiler öğreten öğretmen rolündedir.

7-      Varoluşçu Yaklaşım

-    Birey yaşamının sorumluluğunu üstlenebildiği ölçüde özgürdür.

-    Yaşamı anlamlandıran, doğada insana yol gösteren insanın kendisidir. Bu onun özgür olduğunu gösterir.

-    Tedavi de sorumluluğunu üstlenmesine, özgür varoluşunu gerçekleştirmesine yardımcı olunmalıdır.

8-      Gestalt Yaklaşımı

-    İnsanı bir bütün olarak değerlendirir.

-    Bütünlük (denge) bozulunca ruhsal bozukluklar ortaya çıkar.

-    Tedavi için, dengesizliğini gidermek amacı ile bireyin kendi benliği ve yaşadığı çevre ile ilişkiye geçmesine yardımcı olunur.    

 

Öğrenci Gelişim Dosyası

Öğrenciyi tanımaya yarayan, türlü teknik ve araçlarla öğrencinin gelişimine ilişkin okul rehberlik ve psikolojik danışma görevlilerince toplanan bilgilerin özetlenip yazıldığı, öğrencinin gelişim sürecinin anlaşılmasını sağlayan bir araçtır.

İlköğretimden yükseköğretime kadar ki gelişim sürecini içerir.

 

MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI REHBERLİK HİZMETLERİ ÖRGÜTÜ

 

1-      Merkez Teşkilatı Rehberlik Örgütlenmesi

Milli Eğitim Bakanlığı

↓

Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma

                                                     _____Hizmetleri Genel Müdürlüğü_____

                                                     ↓                                                                ↓

                                      __Genel Müdür Yardımcısı__                     Genel Müdür Yardımcısı

                                     ↓                                             ↓                                      ↓

                Rehberlik Daire Başkanlığı                  Özel Eğitim                      Özel Eğitim

                                     ↓                                 Daire Başkanlığı               Daire Başkanlığı

                                     ↓

    Rehberlik ve Araştırma Merkezleri Şubesi

                                     ↓

  Okul Öncesi ve İlköğretim Rehberlik Şubesi

                                     ↓

Orta Öğretim ve Yaygın Eğitim Merkezleri Şubesi

                                     ↓

          Özel Sınıflar ve Kaynaştırma Şubesi

                                     ↓

                     Ölçme Araçları Şubesi

                                     ↓

              Dış İlişkiler ve Projeler Şubesi

                                     ↓

                      Öğrenci İşleri Şubesi

                                     ↓

                           Eğitim Uzmanı

 

Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü, özel eğitim ve rehberlik hizmetlerinin sunulmasında en üst organizasyon olarak hizmet sunmaya başlamıştır.

Milli Eğitim Bakanlığına bağlı bütün rehberlik hizmetlerinin organizasyon, planlama ve eşgüdümü Rehberlik Dairesi Başkanlığının ve ona bağlı 7 ayrı şubenin çalışmalarıyla yürütülmektedir.

 

2- İL / İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ REHBERLİK ÖRGÜTLENMESİ

İl ve ilçelerde rehberlik hizmetleri valiliğe bağlı olarak milli eğitim il müdürlüklerinin sorumluluğunda sürdürülmektedir.

Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri okul düzeyinde 3 ayrı kademede düzenlenmiştir.

 

Milli Eğitim Müdürü

↓

Milli Eğitim

____________Müdür Yardımcısı  /  Şube Müdürü___________

↓                                                  ↓                                                 ↓

     Rehberlik ve Psikolojik                 Rehberlik ve Araştırma               Okul Müdürlükleri

        Danışma Hizmetleri                               Merkezi          

     İl Danışma Komisyonu                

 

a.      Milli Eğitim Müdür Yardımcısı veya Şube Müdürünün Görevleri

-          Bakanlıkla rehberlik hizmeti sunan kurumların eşgüdümünü sağlamak

-          Evrakları kurumlara ulaştırmak ve sonuçlarının izlenmesini sağlamak

-          Bu kurumların bütçelerini yürütmek, personel ihtiyaçlarını gidermek

-          Gerektiğinde bakanlıktan personel talep etmek

-          İl-ilçe düzeyinde reh. ve psik. dan. hizmeti sunacak kimselerin atamalarında komisyon üyeliği yapmak

-          Bu atamalardan RAM müdürlüğünü haberdar etmek

-          Reh. ve psik. dan. servislerinin açılmasında görev almak

-          Bunlara araç gereç ve yer temin etmek

-          Reh. ve psik. dan. hizmetleri il danışma komisyonunca alınan kararların bakanlığa iletilmesini sağlamak

-          Reh. ve psik. dan. hizmetleri ile ilgili olarak diğer kurumlarla ve bilhassa üniversitelerle işbirliği yapmak

-          RAM ve diğer il bazındaki kurumların program ve raporlarını değerlendirmek ve bakanlığa gönderilmesini sağlamak.

 

İl Danışma Komisyonu

-          Öğretim yılı başında çalışmaların planlanması, kurumlar arası eşgüdümün sağlanması, öğretim yılı sonunda da çalışmaların değerlendirilmesi için en az iki kez (Eylül-Haziran) toplanan bu komisyon il / ilçe düzeyinde rehberlik hizmetinin sürdürülmesinde genel kararlar alır. Bir sonraki yıl için de önerilerde bulunur.

-          Toplantılarda alınan kararlar, ildeki RAM çatısı altında yer alan Reh. ve psik. dan. hizmetleri bölümünce o ay içinde bakanlığa iletilir.

-          Komisyon il milli eğitim müdürü başkanlığında,

Ø  Rehberlik hizmetlerinden sorumlu müdür yardımcısı ya da şube müdürü

Ø  İlçe şube müdürleri

Ø  RAM müdürü

Ø  Reh. ve psik. dan. hizmetleri bölüm başkanı

Ø  İlköğretim ve orta öğretim müdürlerinden birer temsilci müdür

Ø  Büyük şehirlerde merkez ilçelerin her birinden birer okul müdürü

Ø  Değişik okullarda reh. ve psik. dan. servislerinde çalışan en az 3 psik. danışmandan oluşur.

 

b.      Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü  (RAM)

İllerde Milli Eğitim Müdürlüklerine bağlı olarak hizmet veren RAM biriminin en temel görevi, o ilde bulunan ilk ve orta öğretim okullarındaki rehberlik hizmetlerinin planlanması, uygulanması, değerlendirilmesini ve bu sürecin izlenmesidir.

RAM ;

-          Merkez Müdürlüğü

-          Merkez Müdürlüğü Yardımcılığı

-          Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Bölümü Başkanlığı

-          Özel Eğitim Hizmetleri Bölümü Başkanlığı

-          Yıllık rapor ve programların değerlendirilmesine ait RAM raporunu her yıl Eylül ayı içinde il veya ilçenin rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri bölümüne gönderir.

-          Özel eğitim gerektiren öğrencilerin tespit edilmesi ve gereken çalışmaların yapılması için ekip oluşturur ve onlara başkanlık eder, diğer kurumlarla bu konuda işbirliği yapar.

c.       Okul Müdürü

Rehberlik uygulamalarının asıl sahası okullardır. Okul müdürü kaliteli bir rehberlik için çalışmalıdır.

 

3. OKUL REHBERLİK HİZMETİ ÖRGÜTLENMESİ

 

Okul Müdürü

↓

__________________________Okul Müdür Yardımcısı__________________________

                 ↓

Reh. ve Psik. Dan.                 Koordinatör                Psikolojik Danışma                Sınıf                Diğer

Hizmetleri Yürütme         Psikolojik Danışma                                                       Rehber         Öğretmenler

       Öğretmeni

Okul Müdürünün Görevleri

-          Rehberlik hizmetlerinin başarılı olması için tedbirler alır ve alınan kararların yürüyüp yürümediğini denetler.

-          Okulda rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin sağlıklı yürümesi için yer, araç ve gereç sağlar.

-          Rehberlik hizmetleri okul yürütme komisyonunu kurar ve bu komisyona başkanlık eder.

-          Rehberlik hizmetinin yürütülmesinde gerekli uzman eleman temin etmek için il ya da ilçe milli eğitim müdürlüğünün sorumluları ile temasa geçer.

-          Birden fazla rehberlik uzmanı varsa aralarında iş bölümü yapar ve içlerinden birini koordinatör rehber öğretmen olarak tayin eder.

-          Yıllık programın hazırlanmasını ve uygulanmasını sağlar.

-          Okul rehberlik ve psikolojik danışma servisince hazırlanan program ve yürütme planını onaylar ve Ekim ayının ilk haftasında RAM’a gönderir.  Bu servisin yılsonu değerlendirme raporunu inceler ve bir nüshasını haziran ayında RAM’a gönderir.

-          Reh. ve psik. dan. servisi işbirliğiyle her sınıfa bir rehber öğretmeni atar ve devamlılığını sağlar.

-          Psikolojik danışman, sınıf rehber öğretmen ve veliler arasında eşgüdüm sağlanmasını temin eder.

 

Okul Müdür Yardımcılarının Görevleri

-          Sorumlusu olduğu sınıflardaki öğrencilerin sorunlarını tespit eder ve çözemediği sorunlar varsa, topladığı bilgileri reh. ve psik. dan. servisine iletir.

-          Reh. ve psik. dan. hizmetleri yürütme komisyonu toplantılarına katılır.

-          Okul müdürünün vereceği diğer görevleri yapar.

 

Rehberlik Hizmetleri Okul Yürütme Kurulunun Görevleri :

-          Okul rehberlik hizmetleri bürosunun hazırladığı okulun genel rehberlik yıllık planını inceler ve uygulanması için gerekli önlemleri alır.

-          Rehberlik hizmetlerinin sağlıklı olarak bu plana göre yürütülmesi için okulun her türlü imkânlarının değerlendirilmesini sağlar.

-          Okuldaki tüm unsurların birbirine karşı iyi bir iletişim ve ilişki içinde olmasını sağlar ve öğrenci ya da velilerle yapılacak toplantıları planlar.

-          Okul rehberlik hizmetlerinin yürütülmesi esnasında sorun çıkmamamsı için önlem alır ya da ortaya çıkan aksaklıkları gidermeye çalışır.

 

Bu kurul okul müdürünün başkanlığında ;

-          Müdür yardımcıları

-          Rehber öğretmenler

-          Müdür tarafından seçilen her sınıf seviyesinden iki sınıf öğretmeni, bir disiplin kurulu üyesi ve okul koruma derneğinden bir kişi ile toplanır. (Son yönetmeliğe göre temsilci öğrenci de kurula katılır.) 

 

Okul Rehberlik Ve Psikolojik Danışma Servisi

-          Profesyonel kişilerden oluşur.

-          Serviste birden fazla eleman varsa birisi koordinatör danışman olarak görev yapar.

Görevleri öğrencilerin;

-     İlgi ve yeteneklerinin tespit edilmesi

-          Uygun okul programlarına yönlendirilmeleri

-          Eğitim aldığı kuruma uyum sağlayabilmeleri

-          Duygusal sorunlarının çözülmesi

-          Çeşitli mesleklere hazırlanması

 

Koordinatör Rehber Öğretmenin Görevleri;

-          Servis ile okul yönetimi arasındaki koordinasyonu sağlamak

-          Servisin hazırladığı okul rehberlik programını ve çalışma raporunu onaylamak

-          Rehberlik servisince yapılan rehberlik programları ve etkinlikleriyle ilgili öğretmenler kuruluna bilgi vermek

-          Servisin etkinliklerinde fiilen yer almak

 

Psikolojik Danışmanın Görevleri;

-          İl çerçeve programına dayanarak, kendi okulunun ve ilin özelliklerini dikkate alarak okul reh. ve psik. dan. servisinin yıllık programını düzenleme

-          Sınıf öğretmenlerinin yıllık sınıf rehberlik programlarını yürütmelerinde onlara rehberlik etme

-          Eğitsel ve mesleki rehberlik etkinliklerini planlama, uygulama ve bu konuda sınıf rehber öğretmenlerine rehberlik etme, öğrencilerin gidebileceği üst okullar, çalışabileceği üst okullar, çalışabileceği iş ve meslekler hakkında bilgi toplama ve bu bilgileri öğrencilerle paylaşma

-          Gizlilik esasına göre hareket etme

-          Öğrencilerin genel ve özel yetenekleri ile ilgileri, kişilik özellikleri ve bilgi özellikleri hakkında bilgi toplamak amacıyla test envanter ve anket gibi psikolojik önlem araçları uygular. Sonuçları toplu olarak dosyalara işler.

-          Okul içinde rehberlik hizmetleri için yararlanılacak araştırmalar yapma

-          Sınıfa yeni gelen öğrencilerin oryantasyonu için sınıf öğretmeni ile işbirliği yapma

-          Okulun öğretim programı, uygulanan sınıf geçme ve disiplin yönetmelikleri ve bunlarda yapılan değişiklikler ve ihtiyaç duyulan diğer konularda öğrencilere açıklayıcı bilgileri sunma, duyuru yapma

-          Sınıf rehber öğretmenleri ile görüşerek, problemli ve rehberliğe muhtaç öğrencileri tespit etme ve öğrencilerin kişisel ve ailevi problemlerinin çözümü için gerekli çalışmalar yapma

-          Zekâ geriliği ya da üstün zekâya sahip, özel ihtiyaçları olan öğrencileri tespit etme ve koordinatör rehber öğretmene bu bilgileri iletme

-          Rehberlik hizmetleri ile ilgili kayıt tutma, konusuyla ilgili resmi yazılara cevap verme ve raporlar hazırlama

-          Öğrencilerin başarıları ve bireysel durumları ile ilgili hususlarda velilere bilgi sunma

 

Okul Rehberlik Programı

Okul reh. ve psik. dan. servisi tarafından, öğretmen ve diğer bütün rehberlik hizmeti sunan eğitimcilerin de görüşleri doğrultusunda, her okulun kendine has özellikleri ve imkânları da göz önünde tutularak hazırlanır.

Sonra bu plan Okul Rehberlik Kurulu’nun incelenmesine sunulur. Daha sonra kurulun görüşleri ve önerileri de alındıktan sonra onaylanması için okul müdürüne gönderilir.

Müdür bu planın birini İl Reh. ve Araştırma Merkezi’ne gönderir. Okuldaki rehberlik hizmetleri bu plana göre yapılır. Okuldaki rehberlik hizmetlerinin bu plana göre yılsonu değerlendirmesi yine okul rehber öğretmeni tarafından yapılır ve bunun bir nüshası rehberlik ve araştırma merkezine yollanır.    

 

Sınıf Rehber Öğretmenlerinin (Sınıf Öğretmenlerinin) Görevleri ;

Öğrencilerin karşılaştığı eğitimle ilgili güçlüklerin, uyumsuzlukların ya da eğitime tesir eden güncel gelişmelerin doğurduğu problemleri çözmesi ve zorlukların üstesinden gelebilmesi için ilk  görev sınıf ya da branş öğretmenlerinindir.

İlköğretimin ilk kademesinde rehberlik o sınıfa giren ders öğretmeni tarafından sürdürülür.

-          Sınıf yıllık rehberlik çalışma planını hazırlama ve bir nüshasını Rehberlik Servisi’ne verme.

-          Ders programında yer alan rehberlik saatinde sorumlu olduğu sınıfın dersine girme ve rehberlik servisinin önderliğinde sınıfına eğitsel ve mesleki rehberlik hizmeti sunma.

-          Rehber öğretmenle işbirliği yaparak, öğrencilere bölüm, alan, okul ve seçmeli ders ile meslek seçiminde yardımcı olma

-          Reh. ve psik. dan. servisi ile işbirliği yaparak, sınıfındaki öğrencilerin öğrenci gelişim dosyalarının hazırlanmasına yardımcı olma

-          Sınıfa yeni gelen öğrencinin dosyasını rehberlik servisinin işbirliği ile inceleme ve değerlendirme

-          Özel bilgileri gizli tutma

-          Sınıfla ilgili sorunlu öğrencilerle ön görüşme yapma ya da kişisel ve ailevi sorunlarının çözülmesi için gerektiğinde okul yönetimi, öğretmen ve ailelerle işbirliği içinde çalışma

-          Öğrencileri yetenek ve ilgilerine göre eğitsel kollara yöneltmek suretiyle öğrencilerin eğitici kol çalışmalarına etkin bir şekilde katılmalarını sağlama

-          Okul müdürünün rehberlikle ilgili vereceği diğer görevleri yerine getirme ve rehber öğretmenin çalışma konularına ilişkin yardımlar yapma

-          Sınıfla ilgili çalışmaları, ihtiyaç ve önerileri yılsonunda bir raporla rehberlik servisine sunma.

 

Okulda meslek rehberliği en ekonomik biçimde dal öğretmenleri aracılığıyla yapılır.

Öğrencilerin derse karşı ilgilerinin değerlendirilmesinden ilk sorumlu dal öğretmenidir.